Colloquia
De Overheidsschuld
Als gevolg van de financiële crisis zijn de overheidsfinanciën van de landen van de eurozone er sterk op achteruitgegaan. De problematiek van de schuld en de overheidstekorten, die binnen de economische en monetaire Europese Unie steeds een belangrijke plaats heeft gekregen, komt dan ook weer volop in de kijker te staan. Tijdens deze uiteenzetting zullen een aantal vragen die sinds vele jaren in de economische literatuur opgeld maken maar vandaag opnieuw op het voorplan komen, in hun huidige context worden besproken: is het huidige niveau van de overheidsschuld uitzonderlijk hoog? Zou de crisis minder hard hebben toegeslagen als er geen euro zou zijn geweest? Vormt het groei- en stabiliteitspact een voldoende sterke bescherming in de huidige crisis? Zowat 20 jaar geleden publiceerde de Europese commissie een tekst onder de titel: "one Market, one Money". Zou het vandaag niet moeten luiden: "one Market, one Money, one Debt”? Kan die evolutie van de schulden en overheidstekorten de geloofwaardigheid van de Europese Centrale Bank ondermijnen? En tot slot, vormt de hoge overheidsschuld een hoog intrinsiek inflatierisico?
Strategische keuzes voor het sociale beleid
Wat zijn de strategische keuzes die gemaakt moeten worden in het sociale beleid, in het licht van de demografische gegevens waarover we beschikken enerzijds en de actuele budgettaire context anderzijds? Wat de pensioenen betreft, pleit Frank Vandenbroucke voor een zorgvuldige afweging van de mogelijkheden en limieten van een “spaarstrategie” enerzijds en een strategie van “langer werken” anderzijds. Hij schetst krijtlijnen voor een realistische hervorming van het pensioenstelsel. De pensioenhervorming moet ook gezien worden in het bredere kader van keuzes die op de verschillende beleidsniveaus moeten gemaakt worden. Volgende vragen liggen daarbij voor: in welke mate kan het sociale beleid tegemoetkomen aan zowel het zgn. “verzekeringsprincipe” als de zgn. “minimale bodembescherming? Hoe vinden we een evenwicht tussen drie centrale functies van een moderne welvaartsstaat: “inkomensbescherming”, “zorg”, en “investeren in menselijk kapitaal”? Welke zijn daarbij kerntaken van de federale overheid enerzijds, en van de Gewesten en Gemeenschappen anderzijds?